Ekologiczne działania

Wyobrażasz sobie, co by było, gdyby nikt nie przejmował się ochroną środowiska, odpadami? Góry śmieci zamiast pięknych krajobrazów… Możesz sprawić, by tak NIE było!

Warto segregować śmieci!

Jeżeli nie zadbamy o recykling naszych śmieci, to…

• …zatrujemy środowisko naturalne,
• … nasze miasta będą otoczone śmieciowymi górami,
• … stracimy zasoby cennych surowców,
• … produkcja i kupno nowych rzeczy będą coraz droższe.

Śmieci cięższe od Ciebie?

Co waży 300 kg? Na pewno nie Ty  Tak dużo waży na przykład samiec foki szarej lub tygrysa. 20 rowerów. Prawie 43 wypełnione książkami tornistry uczniów czwartych klas w jednej ze szkół. A także odpady, jakie w ciągu roku produkuje każdy Polak… Mieszkańcy Polski wytwarzają rocznie ponad 159 mln ton śmieci!* To daje nam niechlubne piąte miejsce wśród państw Unii Europejskiej. Mniej odpadów od nas produkują: Czechy, Łotwa, Estonia i Rumunia.

Co możesz zrobić, żeby zmniejszyć ilość śmieci?

Reperuj, zamiast wyrzucać

Nie każdy sprzęt elektroniczny, który przestaje działać lub działa nie tak dobrze, jakbyś chciał, trzeba wyrzucać. Zaoszczędzisz sporo pieniędzy i unikniesz zbędnych śmieci, jeśli sprzęt naprawi tata lub kuzyn. A jeśli oni nie dadzą rady – zawsze można poprosić o pomoc fachowca. 

Nie ulegaj modzie

Zwłaszcza na nowe ciuchy. Jeśli spodnie się przetrą na kolanie, można im zafundować zabawną łatkę. Jeśli bluzka się rozerwie – mama na pewno będzie potrafiła ją zacerować. Nie ma ubrań, które się nie zużywają, nie wierz w to. Nie daj sobie tego wmówić producentom, którzy reklamują swoje produkty jako niezniszczalne albo supermodne. Nie bądź naiwnym klientem, który biegnie do sklepu po niepotrzebne mu rzeczy. Na jeden sezon. Kupuj rzeczy uniwersalne, dobrej jakości, które posłużą długo. 

Planuj zakupy

Myśl przed wyjściem do sklepu, zwłaszcza do supermarketu. Najlepiej zrób listę niezbędnych zakupów i jej się trzymaj. Kiedy przechadzasz się między półkami pełnymi produktów, rzeczy prawie same wskakują do koszyka, prawda? Bardzo łatwo wrzuca się je do koszyka. A potem, w domu, okazuje się, że większość z nich kupiłeś niepotrzebnie 

Nie bądź gadżeciarzem

Wszelkie modne gadżety to tylko straty: zanieczyszczone środowisko (przy produkcji nowych i utylizacji starych rzeczy) oraz niepotrzebnie wydane pieniądze. A poza tym przyciągają na półkach tyle kurzu... 

Zwracaj uwagę na opakowania

Jeśli na przykład kupisz pastę do zębów w pudełku, to kartonik od razu trafi do śmieci. Szukaj zatem produktów mających jak najmniej opakowaniowych „warstw”.

Na zakupy zabierz swoją torbę

Nie będziesz wtedy potrzebować foliowych jednorazówek czy reklamówek.

Używane nie znaczy – gorsze

 To oczywiste, że często zakupów nie da się uniknąć. Sprzęt się zepsuł i nie da się go już naprawić. Najpierw jednak pomyśl jeszcze raz, czy koniecznie musisz iść do sklepu po nowe rzeczy? Może ktoś w rodzinie lub znajomy ma niepotrzebny sprzęt elektroniczny, który Tobie się zepsuł? Jeśli nie, to zajrzyj z rodzicami do internetu. Można tam znaleźć serwisy pomagające wymienić lub kupić używane rzeczy. Warto wiedzieć, że niektóre stare modele będą działać dłużej niż nowe. Zdarzają się nieuczciwe firmy, które tak projektują swoje wyroby, by psuły się po upływie gwarancji. W ten sposób zmuszają klientów do ponownej wizyty w markecie i wydawania pieniędzy.

Stare nie znaczny – niemodne

Ubranie zrobiło się za małe? Warto wybrać się po takie w odpowiednim rozmiarze do sklepu z używaną odzieżą. Poza tym, że uratujesz rzeczy przed wyrzuceniem, zakupy tam to także oszczędności i gwarancja, że ubranie, które założysz, będzie niepowtarzalne. W sklepach z tak zwaną używaną odzieżą często można znaleźć zupełnie nowe rzeczy.

Stare nie znaczy – niepotrzebne

Po co iśc do sklepu po nowe doniczki, skoro możesz je zrobić sam. Jak i z czego? Na przykład z pustych plastikowych butelek. Właściwie z każdego przedmiotu „jednorazowego użytku” można zrobić coś praktycznego, ładnego lub służącego do zabawy. Wystarczy ruszyć głową!

Co zrobić z niepotrzebnymi już przedmiotami?

Najlepiej zadbać o to, by trafiły do odpowiedniego pojemnika na śmieci i zostały wykorzystane ponownie. O to właśnie chodzi w recyklingu. Nie o niszczenie, a o ponowne wykorzystanie.

Dowiedz się, jak segreguje się odpady w Twoim mieście

Mieszkaniec Lublina na przykład zbiera papier, plastiki i metale do jednego worka. Osobno wrzuca tylko szkło. Jak jest u Ciebie?

Pamiętaj o niebezpiecznych odpadach

Niezależnie od tego, gdzie mieszkasz, pamiętaj o odpadach niebezpiecznych. Należą do nich m.in. baterie, akumulatory, przeterminowane leki czy zużyty sprzęt elektroniczny. Takie odpady wrzucamy do specjalnych pojemników. Jeśli nie ma ich w okolicy Twojego domu, to trzeba o ich miejsce zapytać w urzędzie lub sprawdzić to w internecie.

Po co segregować śmieci?

Co dzieje się ze śmieciami, które lądują w jednym koszu lub zsypie? Wywożone są na wysypisko. Jeśli jest przy nim sortownia odpadów, to część cennych surowców będzie można odzyskać. Małą część z setek ton, jakie trafiają tam każdego dnia. Dlaczego? Po pierwsze, jest ich tam zbyt wiele. Po drugie, po podróży z innymi odpadkami wartościowe surowce są brudne. Często nie nadają się już do wykorzystania. Drugim skutkiem egoizmu niektórych ludzi są straty w środowisku naturalnym. Wśród nieposegregowanych śmieci mogą się znaleźć odpady niebezpieczne. Na przykład baterie, które nieprawidłowo utylizowane zanieczyszczają środowisko.

Rozmowa ze specjalistą…

Każdy z nas produkuje ok. 1 kg śmieci dziennie. Tego nie da się uniknąć. Można jednak zadbać, by był z nich pożytek.

W Niemczech przerabia się 45 proc. odpadów. W Szwecji segregują je prawie wszyscy mieszkańcy (90 proc.). Natomiast w Polsce 70 proc. śmieci trafia na wysypisko. Skąd takie różnice?

Paweł Herman, specjalista w firmie recyklingowej:

To są tylko statystyki. Ważniejsze niż cyfry jest pytanie, dlaczego tyle odpadów wciąż trafia na wysypiska?

Dlaczego?

Ludzie nie mają jeszcze nawyku sortowania i świadomości ekologicznej. Zapiszą kartkę papieru i wyrzucą do kosza. Potem znajdą się tam resztki z obiadu, pielucha dziecka, butelka po soczku. Wszystko razem miesza się, brudzi i trafia na wysypisko. A gdyby taki człowiek wiedział, że drzewo na tę kartkę rosło 30 lat, ważyło parę ton i ścięto je w minutę? Potem transport do papierni, produkcja, a więc koszty, które zostały doliczone w sklepie z papierem. Strata dla środowiska i naszej kieszeni. A papier można poddawać recyklingowi 6 razy, zanim włókna celulozy będą zbyt krótkie, by móc je połączyć w nowy produkt. Uratujemy w ten sposób kilka drzew. Dlatego świadomy człowiek segreguje odpady i wrzuca je do odpowiednich pojemników.

Czasem, jak wrzucamy do nich posegregowane opady, to widzimy worek ze śmieciami, który powinien trafić do kosza.

Na tym polega edukacja, żeby ludzie wiedzieli, dlaczego nie powinni tego robić. Jednak, jeśli ktoś nie ma kultury i chęci w sobie, to i tak niczego od niego nie uzyskamy. Dlatego trzeba uczyć dzieci. One będą potem rosły w przekonaniu, że to ma sens. I może kiedyś zwrócą uwagę tatusiowi, żeby nie wywoził śmieci do lasu.

Polskie lasy odetchnęłyby wtedy z ulgą!

Moim zdaniem, każdy, kto szkodzi przyrodzie zabiera innym prawo do czystego środowiska.. Ludzie, którzy wyrzucają śmieci do lasu, działają na niekorzyść nas wszystkich. Dlatego jeśli znajdziemy worek w lesie, warto zabawić się w detektywa. Zawsze znajdą się jakieś rachunki czy inne namiary na właściciela. Trzeba to wtedy zgłosić na policję.

Niektórzy szukają wymówek. Mówią np. że nie mają w domu miejsca na posegregowane odpady.

Raczej nie mają chęci ich segregować. Obecnie mieszkamy z żoną w kawalerce. Mamy ograniczony metraż. Jednak znalazło się w rogu kuchni miejsce na pojemnik na butelki i reklamówkę na plastiki. Śmieci wynoszę raz na tydzień. Trafiają tam tylko te odpady, których już nie da się posortować. Z dzieciństwa pamiętam, że codziennie chodziłem do zsypu w bloku. Kosz szybko się zapełniał, bo wtedy nikt nie słyszał o segregacji odpadów. Ale dziś wiemy dużo więcej!

Co dzieje się z posegregowanymi odpadami?

Najlepszym odzyskiem jest wykorzystanie materiału w ten sam sposób. Dobrym przykładem są sklepy z używaną odzieżą. To najwyższy poziom recyklingu! Wyrosłem z ubranka czy przestało mi się podobać, więc przekazuję je młodszemu rodzeństwu, znajomemu albo do punktu, który odda je potrzebującym. Potem wystarczy uprać i już kolejna osoba może z nich korzystać.

Drugim rozwiązaniem jest recykling materiałowy. Zbieram np. kartki papieru, butelki czy puszki i wrzucam do odpowiednich pojemników. Specjalistyczne firmy je zagospodarowują i używają, jako bazę surowcową do wytworzenia nowych produktów. Czasem nie da się już czegoś wykorzystać w ten sam sposób, np. papier jest zatłuszczony. Wtedy zostaje odzysk termiczny, czyli pobieramy samą energię z odpadu. Najgorsze dla środowiska jest deponowanie, czyli składowanie na wysypisku. Tam butelka pet rozkłada się 500 lat. Dlatego warto się zastanowić, gdzie trafiają nasze odpady.

Dziękujemy za rozmowę!

Zależy Ci na środowisku?

Czy jesteś EKO?